Geçen yıl Zonguldak genelinde 300 ton bal üretildiğini, bu yıl bal mevsiminin iyi geçmemesi nedeniyle yaklaşık 30 ton bal alabildiklerini söyleyen ZAYBİR Başkanı Abdurrahman Canlı, iklim değişikliği ve arı ırkında ki bozulmaların üretimin azalmasında önemli rolü olduğunu vurguladı.
Canlı konuşmasında şu bilgileri verdi; “İlimizde bize üye olan bin 200’ün üzerinde arıcı var. 900 arıcımız 30 ve daha yukarı kolonisi olan ve bize asıl üye kaydı ile kayıtlı olan arıcılar, diğerleri de kolonisi fazla olsa bile aday üyeliği tercih eden üyeler. Ama toplam 2 bin 500’ün üzerinde aile Zonguldak’ta arıcılık yapıyor. Yani kendi ihtiyacının üzerinde bal üretip, bundan az çok gelir elde ediyor. Bu yıl bal mevsimi iyi geçmedi. Çünkü iklimde ağır bir sapma vardı. Ağır bir sezon geçirdik. Yağışların olması, kışın ağır geçmesi, bahar döneminin serin geçmesi, bir önceki yılın yaklaşık yüzde 10-15’i nispetinde bal üretimi oldu. Bu yok denilecek bir seviyedir. Geçen yıl yaklaşık 300 ton bal üretimi olmuştu. O bile çok düşük derken bu sene Zonguldak genelinde onunda yüzde 10’u nispetinde, 20 ton belki 30 ton olabilmiştir.
Geçen yıl biz kestane balının kilosunu 200-250 TL bandında açıklamıştık. Örneğin 850 gram Zonguldak kestane balı 225 TL, kilo olarak satan da 250 TL’ye satsın diye bir referans fiyat açıklamıştık. Bu sene 850 gram kestane balı 400 TL, bir kilo kestane balı 450 TL’ye satsın diye açıkladık. Küresel iklim değişikliğinin elbette etkisi var. Her bölgenin kendine uygun bir arı ırkı var ve üretimler bununla yapılıyor. Zonguldak’taki arı ırkı özellikle ticari kaygılarla dışardan getirilen ve satılan koloniler sonucunda yerli arı ırkı yok seviyesine kadar düştü. Bununla ilgili elbette çabamız var. Arı ırkında bozulma, yerelde üretim yapamayan ya da kış koşullarını atlatamayan, hastalık ve zararlılara karşı direnci olmayan arı ırkları üretim düşüşünün önemli nedenlerinden bir tanesi. İlimizde varroa gibi bir zararlı var. İnsan üzerindeki kene gibi değerlendirilen bir şey. Bu zararlı en fazla tahribat veren üretimi de koloni mevcudunu da doğrudan etkileyen bir zararlı. Buna karşı ilin her yerinde hatta ülkenin her yerinde aynı etken maddeli ilaçla aynı bölgenin ve aynı zaman dilimi içerisinde ilaçlanması ile toplu bir mücadele yapılması şart. Kış koşullarında bir iki denememiz oldu ama yapamadık. Dolayısıyla bir kamu gücü olmadan buda yapılamıyor.”
“Arı sütü 10 bin, propolis 5 bin TL”
Arıcıları arı sütü, propolis, perga gibi diğer ürünleri üretmeye yönelteceklerini belirterek hazırladıkları proje hakkında bilgi verdi. ZAYBİR Başkanı Abdurrahman Canlı: “Kamu yöneticilerine başta Sayın Valimiz olmak üzere, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’na bu sürecin her yerinde bize destek olan Zonguldak Milletvekili Hamdi Uçar’a özellikle teşekkür etmek isterim. Geleneksel yöntem dendiği zaman sadece bal üretiminin olmaması, eğer sadece bu olursa arıcılığın sürdürülemeyeceği, katma değeri yüksek bal dışı ürünlerin de üretilmesinin esas olduğu bunun istihdama, katma değere katkısının olacağına ilişkin inancımız var. Bu konuda ülkemiz genelinde de çalışmalarımı oluyor. Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın (BAKKA) 2021 Sosyal Yaşamı Destekleme Programı çerçevesinde yapmış olduğumuz bir projemiz vardı.
“Sağlıklı toplum için arı gibi çalışkan kadınlar” projemizdi. Ürünleri aldık ve 2022 yılı yaz döneminde bal dışı ürünlerden bahsediyorum arı sütü üretimi, ana arı üretimi, propolis üretimi konusunda yaklaşık 70 kadına eğitim verdik. Önümüzdeki sene elimizdeki ekipmanlar ile arı sütü, yerli ırkı korumak çoğaltmak adına ana arı üretimi ve anti kanser özelliği nedeniyle propolisin hem üretilmesi hem de işlenmesi konusunda daha dinamik, daha sonuç veren çalışmalar ile bahar döneminde başlamış olacağız. Bütün alt yapı hazır. Kamu kurumlarının çalışmalarımıza biraz daha destekleyici yaklaşmaları gerekiyor. Bir kilo arı sütü bu sene 10 bin TL’ye satıldı. Bir kilo propolis ekstraktı şu anda 5 bin TL’nin altında satılmaz. İklim öyle böyle olsa bile her sene olur, arı var olduğu sürece. Bunların dışında perga dediğimiz arı ekmeği var. Doğru üretildiğinde planlı çalışma yapıldığında bal mutlaka olmalı ama olmasa bile arıcı aç kalmamalı, mağdur olmamalı. Bu ürünler üretilmeli biz üzerimize düşeni yapacağız. Zonguldak’ın madenlerden sonra en etkili gelir kapısı arıcılıktır” dedi.